Suudi Arabistan Siiligi ve Suudi Arabistan - Iran Iliskileri

Iran; Irak, Suriye ve Hizbullahin etkin oldugu Lübnanin yani sira Körfezde, Yemende ve hatta bütün Arap dünyasinda bunlarla irtibatli olan unsurlari da icine alan s blogun tartismasiz lideri konumundadir. Diger Sünn anlayislara bile hayat hakki tanimayan Suudi Arabistan icinse zengin petrol yataklarinin oldugu dogu bölgesinde meskn Si nüfusun Iranin yönlendirmesine acik oldugu endisesi, Suud yönetimini rahatsiz eden konularin basinda gelmektedir. Suudi Arabistan ve Iran arasindaki uyusmazligin en önemli sebeplerinden birisi, hic kuskusuz bu iki devlet arasindaki etnik kimlik farkliliklaridir. Her ne kadar Tahranla Riyad arasindaki mezhepsel görünümlü siyaset paradigmasi ve güc politikalari, etnik kimlik kökenli ayrilik ve catismalari arka planda biraksa da; esasinda Arap-Fars kimlikleri arasindaki catisma ve tansiyonu, Islamin ilk dönemlerindeki Araplarla meval arasindaki cekismelere kadar geri götürmek mümkündür. Ayrica Ortadoguda etnisite ve mezhep cogu kere ic ice gecmis; belirli bir dönemden itibaren Fars ulusal kimligiyle Silik bütünlestigi gibi, Selefi kökenli Vehhablik de, daha cok bedev Arap kültürünü temsil eder hale gelmistir. Eger gelecekte Suud Arabistanla Iran arasinda gercek anlamda bir baris vuku bulacaksa; bunun, her seyden önce halklarin birbirlerini tanimalari ve Sünnlik ve Silik arasindaki gerilimin yatismasiyla gerceklesecegi ortadadir. Fakat bu da, her seyden önce tarih suuraltinda yatan güven krizinin asilmasiyla mümkün olacaktir. Suud Arabistanla Iran arasindaki krizde sadece mezhep faktörünün etkin olmayip, cogu kere bunun disindaki faktörlerin daha belirleyici oldugu dikkate alindiginda; bu iki mezhep arasindaki tansiyonun ortadan kalkmasinin krizin cözülmesi icin yeterli olmadigi da asikardir. Bütün bu kriz sartlari dikkate alindiginda, günümüzde Cinin araciligiyla Suud Arabistan ve Iran arasinda yapilan görüsmelerin varacagi noktayi tam olarak kestirebilmek zor gözüküyor.