Sölen

Ksenophonun Söleni, Eski Hellen yasantisinin sosyokültürel bir kurumu olan symposionu bize anlatan iki önemli kaynaktan biridir. Sölenler, genc erkegin aristokratik topluma takdim edilmesi vesilesiyle düzenlendigi gibi, Ksenophonun eserinde oldugu gibi, bir yarismada kazanilan zaferin kutlamasi olarak da gerceklestirilirdi. Ksenophonun Söleni iki ana konuyu islemektedir. Katilimcilarin neleri ile övündüklerini anlattiklari ilk kisimda, zenginligi, yoksullugu, güzelligi ile övünenlerin yaninda, Sokrates ise nüktedanligini ortaya koyup diyaloga rahat ve eglenceli bir hava katar. Dansci kiz ile oglana, kithara ile flüt calanlara, soytarinin gülünc sözlerine ve hareketlerine ayrilan sayfalar da sölenin eglenceli yanini öne cikarir ve sölenlerin sadece ciddi felsefi tartismalardan olusmadigini ortaya koyar. Diyaloglarin sik sik kesilmesi, konusanlarin birbirleriyle sakalasmalari zaman zaman gayriciddi bir atmosfer yaratir. Ksenophon yarattigi bu atmosferde, Platonun ayni adi tasiyan diyalogundan farkli olarak, hem Sokrates figürünü hem de sölen etkinligini ideallestirmeden, daha gercekci bir sekilde bizlere sunar. Sölenin ikinci konusuysa Erostur. Bu tema, bir bakima eserin tamaminda az ya da cok karsimiza cikar. Sokrates, konusmasinda bedenin güzelligine duyulan aska karsi ruh güzelligine duyulan aski öne cikartir. Ancak ikincisinin insani soylu ve iyi yapacagini belirterek söleni felsefi bir tartisma ile taclandirir. Bu yönüyle ele alindiginda, Ksenophonun anlatiminda sölenin eglenceli havasinin yaninda felsefi ve ciddi tartismalari da eksik etmedigi görülür.