Siyaset ve Roman

Üzerinde yasadigi topraklardaki degisimlere ve kirilmalara sahit olan romancilar, Türkiyenin sancili ve oldukca özgün siyasi hikayesini anlamaya, görmeye calismis ve romanlarinda da bu siyasi meselelerin tartisildigi mekanlar yaratmislardir. Kimi zaman bu mekanlar; farkli partiden oldugu icin kahvede cay verilmeyenlerin, vapurun parasi seksene ciktigi icin secime gitmeyenlerin, partiye yazilinca nam veren Yönis Beylerin, cürük bir agaca asi vuranlarin Türkiyesidir. Ekonomik, kültürel ve siyasi hayatta yasanan degisim ve dönüsümlerin, Türkiye aynasina yansidigi sekliyle göründügü bu romanlarda; Türk siyas tarihinde kurulan, diger partilerle mücadele icerisine giren, iktidar ve muhalefet devirleri yasadiktan sonra kapanan kapatilan partiler; Türkiyede partilesmenin baslangic dönemi olan Mesrutiyet ve Mütareke yillarinda bas gösteren siyas olusumlar ve onlarin kendi aralarindaki rekabetler; iktidar- muhalefet iliskileri, iki kez cok partili hayata gecis tecrübesi yasayan Türkiyenin partilesme, parti catismalari ve halkin parti algisi acikca görülmektedir. Mehmet Samsakci, Siyaset ve Romanda Türkiyenin cok partili hayata gecis sürecinde parti particilik algilarinin Türk romanina aksini sorgularken inceledigi meseleyi sadece parti veya partilerin Türk romanindaki görünümleri ile degil, aksine parti ve particilik problemlerini daima demokratiklesme, iktidar-muhalefet iliskileri, siyas kültür ve seviye gibi kavramlarla beraber düsünmektedir. Dahasi, parti catismalari ve halkin parti algilari hakkinda edebiyatcilarimizin yaptiklari yorum ve degerlendirmeler de bu calismada yer almaktadir. Halide Edipten Tarik Bugraya, Yakup Kadriden Kemal Tahire, Resat Nuriden Izzettin Dinamoya, Ömer Seyfettinden Orhan Kemale kadar daha pek cok edebiyatcinin romanlari kronolojik olarak bölümlendirilerek, ideolojik veya estetik herhangi bir secmeye tabii tutmadan ele alinmaktadir. Böylelikle her dönemin veya her yazarin kendisine has meseleleri, tartisma konulari, öncelikleri veya hassasiyet noktalari da bir bir görünür olmaktadir.