Sibirya Tatar Türkcesi

Sibirya Tatar Türkcesi baslikli bu calismada, Tatar Türkcesinin üc büyük agiz grubundan birini teskil eden Sibirya Tatar agizlari ele alinmistir. Tatar Türkcesinin agizlari Orta Kazan, Bati Miser ve Dogu Sibirya Tatar olmak üzere üce ayrilmaktadir. Tatar dil biliminde daha cok Bati Sibirya Tatarlari olarak adlandirilan Sibirya Tatarlari bugün Bati Sibiryanin Tümen, Baraba, Omsk gibi bölgelerinde oldukca büyük bir alanda 2.428.000 km2 daginik olarak yasamaktadirlar.Eser Giris, Ses Bilgisi, Sekil Bilgisi ve Metinler olmak üzere baslica dört bölümden olusmaktadir. Giris bölümünde öncelikle SibirSibirya adi hakkindaki görüsler degerlendirilmis; Sibirya Tatar Türklerinin tarihi ve etnik sekillenisi, Sibirya Tatar Türkcesinin Türk lehceleri icindeki konumu, Sibirya Tatarlarinin yasadiklari yerler ve alt gruplari, nüfuslari, dinleri hakkinda bilgi verilmis, son olarak da simdiye kadar Sibirya Tatar Türkcesi üzerine yapilan belli basli calismalar degerlendirilmistir.Ses Bilgisi bölümünde Sibirya Tatar Türkcesinin ses özellikleri Eski Türkce esas alinarak ortaya konmus, karsilastirma yapilirken yer yer Tatar edeb dilinden, diger Türk lehcelerinden, tarih Türk lehcelerinden daha cok Kipcak Türkcesi de faydalanilmistir. Sekil Bilgisi bölümünde kelime yapimi, kelime türleri, isim ve fiil cekimi anlatilmistir.Metinler bölümünde Sibirya Tatar Türkcesinin agizlarini olusturan Tobol-Irtis Tümen-Omsk, Baraba Novosibirsk ve Tom Tomsk bölgesi agizlarindan 90 adet metne yer verilmistir. Tatar Türkcesinin bir kolu olan ve gerek Tatar edeb dilinden gerekse Tatar Türkcesinin diger agizlarindan cok büyük farkliliklar göstermeyen Sibirya Tatar agizlari bir bütün olarak ele alinmis, bu agizlarin ayirici yönlerinden ziyade birlestirici yönüne dikkat cekilmis bununla birlikte hem tüm agizlarin genel özellikleri hem de kendi icindeki bazi özel durumlari ortaya konulmustur.