Sezgi - Ücüncü Tür Bilgi

Spinozaya göre ikinci tür bilgi, yani akil, fazlasiyla genel ve fazlasiyla evrenseldir; bu nedenle kisiyi yeterince etkilemez. Etkilemedigi icin de bizi dönüsüme ugratacak gücten yoksundur. Bütün seyler zincirlenince, ickinlikhiclik düzlemi olusur Ücüncü tür bilgiyle ickinlikhiclik düzleminin ayrimina varildiginda, kavramsallastirilamamasina karsin, zincirlenisin hareketiyle hareket edildiginde, bilindigi bilinir; bilindigi bilinen sey, bu-dünyanin ya da evrenin ikinci tür bilgiyle ulasilamayan, yani düsünülemeyen yanidir. Ikinci tür bilgiyle elde edilen kazanim bilinctir; öyleyse bilindigi bilinen ya da düsünülemeyen sey bilincdisidir, yani sezgi. Bu durumda sezgi, bilindigi bilinenin ya da düsünülemeyenin kesfidir. Belirtmek gerekir ki sezgisel bilgi, sermaye ile ondaki küresellesme egilimine ve bütünlestir zorunluluguna bir yanit olarak dogdu Sezgisel bilginin mantigi, sermayedeki potansiyellik özelligi ile kosutluk gösterir. Nitekim ilk kez Marxin fark edecegi gibi, bir üretim tarzi olarak kapitalizmin getirdigi en önemli ve en belirleyici yenilik, olasilikla potansiyellik olarak potansiyelligi, mübadelenin en mükemmel nesnesi olarak ortaya koymasidir Potansiyellik olarak potansiyelligin eylemli hali degisim-degerinin hareketini olusturur ve bu hareketin yasalari ancak sezgiyle kavranabilir. Hallac-i Mansur, gercek denilen sey, dairenin ortasindaki noktadir demek ister. Bu noktanin gercegini ancak sezgiyleücüncü tür bilgiyle kavrayabiliriz Spinozanin sonralari ücüncü tür bilgiyle acikladigi sezgiyi, uzun yüz yillar öncesi Hallac-i Mansur, Daire ve Nokta tasnlerinde anlatmaya calisir. Daire, noktanin acilimidir, yani noktanin, yani Tanrinin üretim sonucudur; bu anlamiyla Dogadir, yani Haktir.