Sahmin Falsafad Soomaaliyeed

SAHMIN FALSAFAD SOOMAALIYEED waa buug muhiim ah oo si qoto-dheer uga hadlaya falsafadda Soomaaliyeed, kaas oo uu qoray aqoonyahan Nuuradiin Askar Ibraahim. Buuggan wuxuu soo bandhigayaa aragti cusub oo falsafadeed ah oo ku saleysan dhaqanka iyo suugaanta Soomaalida, gaar ahaan gabayga abwaan Cabdullaahi Suldaan Timacadde ee "Dugsi ma leh qabyaaladi." Buuggu wuxuu ka kooban yahay shan cutub oo kala ah: falsafadda siyaasadda, falsafadda akhlaaqda, falsafadda aqoonta, fisigiska (Metaphysics), iyo falsafadda suugaanta. Qoraagu wuxuu faahfaahin qoto-dheer ka bixiyaa sida qabyaaladdu u burburisay nidaamka siyaasadda Soomaaliya, iyadoo uu soo bandhigayo jiilkii ugu horreeyay ee siyaasiyiinta Soomaalida iyo qaabkii ay ku guul-darreysteen dhismaha dowladnimo casri ah. Dhanka falsafadda akhlaaqda, qoraagu wuxuu is-barbardhigayaa aragtiyada falaasifada caanka ah sida Socrates, Aristotle, Jeremy Bentham, iyo Immanuel Kant. Sidoo kale wuxuu daraaseen ku sameeyay falsafadda Muslimiinta sida Qasaali, Ibnu Taymiyya wuxuuna soo bandhigayaa falsafadda akhlaaqda ee abwaan Timacadde oo ku dhisan seddex astaamo: dux, iimaan, iyo caqli. Cutubka suugaanta wuxuu soo bandhigayaa qiimaha gabayga dhaqanka Soomaalida, iyadoo uu sheeko mala-awaal ah la yeelanayo abwaan Timacadde si loo sharraxa falsafadda ka dambeysa gabaygiisa. Buuggan waa mid muhiim u ah qof kasta oo doonaya in uu faham qoto-dheer u yeesho falsafadda Soomaaliyeed, dhibaatooyinka bulshada Soomaalida haysata, iyo sida falsafaddu u noqon karto xal u ah hoobasha ay Soomaalidu ku jirto. Waa buug dhiirigeliya fekerka togan iyo baadida maskaxeed.