Sah Hatayi Soyu, Yasami, Sanati

Sah Ismaile ilgim aslinda, ilkokul yillarimda köyümde yapilan bir Cem töreninde Sah Hatayismi gectiginde törende bulunan insanlarin ne kadar büyük bir saygiyla egildiklerinigördügümde baslamisti. Sah Hatay kimdi Nasil ulu bir kisiydi ki, cemdekiler Hz. Ali ve Hz.Hüseyin gibi adi gectiginde saygiyla egiliyorlardi.XV. yüzyilin son ceyreginde Erdebilde dünyaya gelen Sah Ismail, kendini tarikatinsiyasallasmasi sonucu ortaya cikan kargasa ortaminda bulmustur. Cocuklugu baski altinda ölümkorkusuyla gecmis, sanati da dedesi Seyh Cüneyd ve Babasi Seyh Haydarin halifeleri olanAnadolulu Kizilbas dedelerin verdigi tasavvufi bilgiler isiginda gelismistir. 38 yil gibi kisa biryasami olan Sah Ismailin, savas alanlarinda kazandigi basarilarinin yani sira kalemini bir kilicgibi son derece etkili kullanabilen nadir devlet adamlarindandir. Hatay tapsirmasini mahlasinikullanarak siirler yazan Sah Ismail Azeri halk edebiyatinin en büyük ustasi sayilmistir. Yazdigisiirler Anadolu insaninin ruhunu oksamis ve bilincine yerlesmistir. Sah Ismail Alevi-Bektasi-Kizilbas halk edebiyatinda da Yedi Ulu Ozandan biridir.Alevi-Bektasi-Kizilbas Cem törenlerinde Hatay mahlasli siirleri, deyisleri vazgecilmez bir inancve kültür unsuru olarak karsimiza cikmaktadir. Seckin Türkce ve Farsca yapitlar veren SahIsmail siirlerinde, heyecanli bir sanatci ruhu ile lirizmi yer yer bütünlestirmistir. Inancina vedavasina son derece bagli olan Sah Ismailin dizelerinde, Hurufilik inancinin etkisi görülür. Buacidan Habibi ve Nesimi gibi ustalardan yararlandigi söylenebilir. Sah Ismaili ünlü ve ölümsüzbir sair yapan daha cok da On Iki Imamlar ve nesline söyledigi deyis ve siirlerdir.