Rüya Alemi ve Felaket

Yirminci yüzyilin kitlesel ütopyalari basarisiz oldu. Bu ütopyalara baglanmis rüyalar, hayaller de öyle. Yeni bir yüzyila girdigimiz su günlerde, sanayi üretiminin maddi kitligi asmayi saglayarak herkese mutluluk ve refah getirecegi inancinin yerinde yeller esiyor. Gezegenin bu sürecte ugradigi tahribatin ayan beyan ortaya cikmasi ve sosyalizmin yenilgisi kolektif bir ütopya hayalini itibarsizlastirdi. Artik ütopya sadece özel hayat icinde mazur görülebiliyor, kolektif mutluluk kavrami ezici bir cogunluga hicbir anlam ifade etmez oldu.Buck-Morss, Walter Benjaminden aldigi rüya alemi kavramini hem kolektif bir zihin durumunun siirsel bir tasviri hem de analitik bir kavram olarak kullanarak, cöküs de denebilecek bu dönüsümün izlerini sürüyor. Yerlesik totalitarizmdemokrasi karsitligini reddedip Dogu ve Bati bloklarinin SSCB ile ABDnin rüya alemleri arasindaki tekinsiz benzerliklerin altini ciziyor, sosyalist tahayyülün kapitalizminkine fazla sadik kaldigi icin basarisiz oldugunu gösteriyor. Bunu da geleneksel akademik metinlerin yaptigi gibi bastan sona kesintisiz akip giden bir argüman gelistirerek degil, son derece deneysel bir tavir benimseyerek yapiyor Yine Benjaminin icadi olan diyalektik imgeler kavramini yaratici bir bicimde uygulamaya koyarak, 20. yüzyilin kitle ütopyasini, ilk bakista önemsizmis gibi görünen kücük görsel ayrintilardan, tarihin büyük anlatisi icinde pek de bir yere oturtulamayan anekdot parcalarindan hareketle, kitle kültürünün görsel enkazini eseleyerek sorguluyor. Buck-Morssun atildiklari yiginin icinden kurtarip bize yeniden kazandirdiklari arasinda neler yok ki Leninin mumyalanmasi karari ile baslayan dehset verici sürecin bir kronolojisi, avangard sanatta karenin kullanilmasinin tarihi, tepesinde dev bir Lenin heykeli olmasi planlanan ama insa edilmeden kalmis Sovyetler Sarayi projesi ile Amerikan pop kültürü ikonu King Kong filminden bir kare arasindaki benzerlik, Melnikovun aylakligi yüceltiyor diye reddedilen Uyku Enstitüsü projesi, 20li ve 30lu yillarin Amerikan ve Sovyet sinemasinda kitlelerin kullanim tarzi ve makine fantazileri.Tarihi, artik hicbir bütün icine tikistirilamayan fragmanlara hakkini veren saglam bir teorik zemine yaslanarak görsel imgeler üzerinden anlamaya calisan ve hala kolektif bir ütopya mümkün diyorsak dersimizi iyi calismamiz gerektigine dikkat ceken bu güzel kitabin sizi de heyecanlandiracagindan eminiz.