Osmanlida Modern Vatandaslik Egitiminin Dogusu

2. Mesrutiyet Döneminin hareketli atmosferinde bircok kurum gibi okul da siyasal ideolojinin nüfuz ettigi politik bir mekana dönüsürken; cocuklar bu ideolojinin vazettigi bilgi, deger ve becerilerle gelecegin vatandaslari olarak hazirlanmaktaydi. Bu baglamda 2. Mesrutiyet Dönemi vatandaslik egitiminin amaci; her ne kadar cocuklari bir vatandas olarak gelecege hazirlamak olsa da gercekte cogu yerde üstü kapali ya da acik surette cocuklari bir kurtariciya dönüstürmektedir. Nitekim vatandaslik egitimi kapsamindaki derslerin müfredat iceriklerinin belirlenmesinde etkili olan siyasi seckinlerin ve bu programlar dogrultusunda egitim-ögretim faaliyetlerini sürdüren egitimcilerin, -daha genel anlamda aydinlarin- uzun yillardir tedavülde olan Bu devlet nasil kurtulur sorusuna mukabil kurtarmaya calistiklari devlet icin yeni kurtaricilar yaratmak istedikleri ifade edilebilir. Bu kurtaricilarcocuklar, söz konusu dönemde ülke icinde yasanan siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel alanlarindaki dönüsümü hazmetmis ve istiyakla savunan birer figürnefer olmakla muvazzafti. Bunun ötesinde en büyük vazifeleri ise cephede, sicak savas ortaminda vatani müdafaa edecek asker olmalaridir. Daha cok ulus devletlerde görülen, gecmisi bugünün ihtiyaclari dogrultusunda insa etme cabasi, ulusallasmanin hazirlik dönemi olan 2. Mesrutiyet Döneminde de kendini göstermektedir. Ayrica yeniden yaratilan veya var olani yeniden insa etmek suretiyle dolasima giren degerler, semboller ve kahramanlar kolektif duygularin ve bilincin olusmasinda hayati role sahiptir. Bu unsurlar, pedagojik degerden öte vatandas namzetlerinde, kücüklüklerinden baslayarak siyasal sisteme yönelik riza ve onay yaratacak motifleri ve yorumlari kendinde toplamaktadir