Namazin Tesri Süreci

Insan yeryüzünü yönetmesi yaninda ibadet etmesi icin yaratilmistir. Bu yetki ve görev yaninda onun o bircok sikinti karsisinda kendisini gücsüz hissetmesi ve bu sikintilarini asabilmek icin Allaha siginma ihtiyaci hissetmesi de fitratina yerlestirilmistir. Bu sebeple yaratilisinda sakli olan ibadet ve dua sekilleri insanlik tarih boyunca varolagelmistir. Ilah dinlerde namaz ibadeti, kulun Allaha sükrünü eda ve isteklerini sundugu bir dua bicimidir. Hz. Peygamberin hayatinda namazin tedric süreci dikkate alinmadan rivayetler tasnif edilmistir. Bu durum Hz. Peygamberin hayatinda rivayetlerin hangi süreci ifade ettiginin bilinmesini engellemis, buna bagli olarak sarihlerin ayni rivayeti tarihi yanilgilari sebebiyle farkli yorumlamalarina ve hükmünde ihtilaf etmelerine sebep olmustur.Namazin tedric sürecini ifade eden rivayetlerin sihhatinin tespiti kadar ayni muhtevali ayetleri, nüzul tarihi ve siyer kaynaklarinin verdigi bilgilerle degerlendirmek gerekir. Bu yöntem Kuranin tedricen degisen ve genisleyen muhtevasi esnasinda hadisleri bununla es zamanli okumak ve Hz. Peygamberin sretinde rivayetleri nereye oturtacagimiz konusunda bize büyük oranda yardimci olacaktir. Mekke cevresinde yasayan ilah dinlerde ve Mekkelilerin namaz uygulamalari yaninda Islamda namazin menseine dair görüslere mukayeseli incelenmistir. Mekke döneminde namazin ilk tesr, özellikle vakit ve rekat degisikliklerinde namazin elliden bese indirilisi meselesi ele alinmistir. Ikinci bölümde Medine döneminde namazin rekat ve keyfiyet acisindan tedricen degisimi kronolojik olarak rivayetlerin tasnif ve degerlendirmesi yapilmistir.