Mübadil Bellegi

30 Ocak 1923te imzalanan Nüfus Mübadelesi Protokolüyle zaten Anadoludan göc etmis bir grup insanin statüsü kesinlik kazanirken henüz göc etmemis insanlar da göc etmeye mecbur birakildi. Yaklasik 2 milyon insan iki ülkenin nüfuslarina homojen bir görünüm kazandirma amaciyla karsilikli olarak degis tokus edildi. Yunanistan icinden yeni ciktigi savas felaketine ek olarak barindirmak zorunda kalacagi büyük mübadil kitlesiyle bir insanlik drami yasadi. Farkli bölgelerden farkli kültürel özelliklerle Yunanistanda yasamaya mecbur birakilan insanlarin bazi degisimler gecirmesi gerekiyordu. Mübadele edilen nesil bugün hayatta olmasa da yasanan travmatik deneyim o kadar büyüktü ki, sonraki nesillere kacinilmaz sekilde miras kaldi. Mübadele konusunu Trakyali mübadiller özelinde isleyen Emilia Salvanou, bu insanlarin ulusal tahayyülde kendilerine nasil bir alan yarattiklarini, bireysel belleklerin nasil kolektif, devaminda ise ulusal bellek haline geldigini ve Kücük Asya Felaketi belleginin zaman icinde sekillenisini mercek altina aliyor. Calismada mübadiller, tarihin nesneleri olmaktan cikip kendi tarihlerini olusturmada söz sahibi olan ve bir gelecek kurmak isteyen aktif özneler olarak karsimiza cikiyor. Bu dogrultuda Trakyali mübadillerin kurduklari dernekler, dergiler ve benimsedikleri pratiklerle tarih yaratma sürecine nasil katildiklarini görüyoruz. Mübadil Bellegi okura bu iki tarafli tarihsel olayin karsi tarafinda neler yasandigini görme firsati sunuyor.