Köse Penceresinden

Mehmet Samih Fethi, oglunun ismini kullanmakla sadece M. Turhan Tan adini ölümsüz kilmaz, Türk tarihini de romanlariyla halkin hafizasinda ölümsüzlestirir. Yazarin Türklüge sevdali, Osmanli tarihine ve divan edebiyatina ön yargisiz yaklasimi onu devrinde farklilastirdigi gibi bir tür yalnizliga da iter. Osmanli Devletinden Türkiye Cumhuriyetine giden yolda medeniyet degisiminin yarattigi bunalimlarin, dilden edebiyata, edebiyattan tarihe kadar bircok alanda hissedilen degisimlerin gercekci bicimde yansidigi yer, devrin aynasi durumundaki gazetelerdeki köse yazilaridir. Cumhuriyet gazetesinde yaklasik üc sene 1936dan 1938 yilinin son günlerine kadar Köse Penceresinden üst basligiyla fikralar yazan M. Turhan Tan, tarih, edebiyat ve dile olan meylini, bilgisini, kültürünü romanlarindan ziyade burada gösterir. Türkcü yazar tavrini ya da Türk tarihine sevdasini rahatlikla romanlarindan takip etmek mümkünken bir insan, bir okur ve bir Türk vatandasi olarak ruhunun gizli yanlarinin bu yazilarindan sezilebilecegini rahatlikla söylemek mümkündür. M. Turhan Tan, fikralarinin kitap haline getirilip getirilmeyecegi hususundaki soruya Allah bilir diye cevap vermis, seksen dört yil sonra soruda bahsolunan fikralari kitaplastirilabilmistir. Bakiniz, Allaha ismarladik demekle iktifa ediyorum. Gene görüselim demiyorum. Cünkü nerede bulunursam bulunayim ben, yazi olarak gene bu sütunda görünecegim. M. Turhan Tan 10 Mart 1938 Bu sabah Istanbuldan gelen gazetelere göz gezdirirken Unutularak Ölen Edib ve Fatma Aliye kimdir adli yaziyi Cumhuriyette gördüm; okumaya basladim. ... Makaleyi okuyorum, karsimdaki satirlari siralarken onu yazanin kaleminden firlayan hakikatlerin büyüklügünü görmeye basladim, imzaya baktim Turhan Tan Yasa Turhan Tan Coktan beri gazetecilik aleminde meslegimize ait böyle dogru bir yazi okumamistim. Kadir bilmek denilen faziletin yavas yavas ucup yerine yalniz para sevmenin yerlestigi gazetecilik alemi Turhan Tanin bu makalesinden ders almalidir. Ahmet Ihsan Tokgöz