Kirik Hayatlar Ciltli

Bu eserimde sadece hayat olacakti. Memleketin hakiki hayatindan bir tablo ki onda gözleri oyalayacak, hayali oksayacak süslerden hicbir iz bulunmasin.1901de Servet-i Fünn dergisinde tefrikasina baslanan, ancak sansür memurlarinca sagindan solundan makaslanarak paramparca edilen Kirik Hayatlar, adiyla ayni kaderi paylasmaktan yirmi yil sonra kurtularak yeniden kaleme alinmistir. Halit Ziya, olgunluk dönemi eseri olarak niteledigi romaninda bireyden topluma ve hemen her sinifta yasanan trajediye ayna tutar. Roman boyunca idealist doktor Ömer Behic, tipki Dr. Jekyllin Mr. Hydela yasadigi gibi, karakterine taban tabana zit dostu Bekir Servetle, insaniyet, erdem, namus ve aile gibi konularda icsel bir savas yasarken adliye koridorlarinda, hastane köselerindeki halk da sefalet icindeki kirik hayatlarini onarmaya calisir.Halit Ziya Usakligil 1867-1945 Taninmis Usakizade Ailesinin üyesi olarak cocuklugu Istanbulda, ilk gencligi Izmirde gecti. Eski tarzda Arapca ve Farsca ögrenim gördü. Yazi hayati Avusturyali Katolik rahiplerin yönettigi Mechitaristede okurken basladi. On besinde ilk yazisi yayimlandi. Izmirde taninan, Fransiz edebiyatci Auguste de Jaba onu Mechitaristeye hazirlarken bir de roman cevirtti. Okuldan ayrildiginda ilk isi sair Tevfik Nevzatla Nevruz adli bir dergi cikarmak oldu 1884. Ardindan Hizmet gazetesini yayimladi. Izmir Rüstiyesinde Fransizca ögretmenligi, Osmanli Bankasinda cevirmenlik yapti. 1893te Istanbuldaki Reji Idaresinde baskatiplige ve II. Mesrutiyetin ilaniyla reji komiserligine getirildi. 1909da Ittihat ve Terakkinin önerisiyle V. Mehmedin mabeyn baskatipligine atandi. Darülfünunda Bati edebiyati ve estetik dersleri verdi. Siyasal görevlerle Fransa, Almanya ve Romanyaya gitti. Bu yogun calisma hayatinin icinde yazarligini da ilerletti. 1896da Edebiyat-i Cedide topluluguna katilip Servet-i Fünnda kendisine büyük ün kazandiran romanlarini tefrika etmeye basladi. Ilk büyük romani Mai ve Siyah yayimlandiginda büyük ses getirdi. Ask-i Memnu, Kirik Hayatlar ve pek cok hikayesi pes pese geldi. 1901de yazarligi biraktigini duyursa da II. Mesrutiyetten sonra yazmaya devam etti, ancak bu dönem yazdiklarini 1923e kadar ortaya cikarmadi. Ilk romancilarimiz Namik Kemal ve Ahmet Mithat olarak anilsa da edebiyatimiz Halit Ziya ile cagdas romanin gercek örneklerine kavusur.