Kalkinma Recetelerinin Gercek Yüzü

Bugünün kalkinmis ülkeleri hic de öyle zannedildigi gibi serbest pazar - serbest ticaret politikalariyla ve temel demokratik kurumlariyla kalkinmadilar. Bu ülkelerin IMF, Dünya Bankasi ve DTÖ ile birlik olup, kalkinmakta olan ülkelere önerdikleri, hatta uygulanmasini sart kostuklari politikalar, onlari kalkindiran politikalar degil. Bilakis hepsi, sanayilerini gelistirmek icin tarife korimasi ve tesvik kullandilar. Kalkinmalarinin erken asamalarinda, demokrasi, merkez bankasi ve profesyonel bir kamu idaresi gibi temel kurumlardan yoksundular. Patent, iflas, sinirli sorumluluk, kadin ve cocuk isgücü, bunlarin hepsi onyillar icerisinde düzenlendi. Peki simdi neden kendi kalkinmalarini saglayan politikalar degil de neo-liberal politikalari öneriyorlar Koreli bir iktisatci olan Ha-Joon Chang, kalkinmis ülkelerin onlari yukari cikaran merdiveni ittiklerin ve böylelikle daha yoksul ülkelerin kalkinma sanslarini ellerinden aldiklarini iddia ediyor. Chang, zengin bir tarihsel malzeme kullanarak, ortodoks kalkinma recetesinin dayanaklarini cürütüyor. Avrupa Evrimci Ekonomi Politik Vakfinin 2003 Myrdal Ödülünü alan bu kitap, bugün Türkiye dahil pek cok ülkeye dayatilan ve protestolarla karsilasan recetenin gercek yüzünü gösteriyor. Dedigimi yap, yaptigimi yapma diye özetlenebilecek bir recete bu. Changin kitabi, bu yanlis recetenin ve tabii bu coban doktor misali receteyi yazan iktisat ideolojisinin güclü bir elestirisini yapiyor.