Etika

Türkce Türkisch TurkishTürkiyede düsünce cevrelerinin Spinoza ile tanisikligi Sne mutlu ki erken yillara rastlar.Spinozanin Avrupada yeniden kesfedildigi yillardan önce, henüz 1945te, Etikanin tam metincevirisi Hilmi Ziya Ülken tarafindan yapilir. Bu girisim, Spinozanin felsefesini anlamaya yönelikkararli adimlardan ilkidir ve Spinoza etkisi o gün bugündür nesesini ve canliligini sürdürmektedir.Ülken, Etikaya yazdigi önsözde felsefe tarihinde son derece özgün bir isimle karsi karsiyaoldugumuzu belirtir. Varliklari sonsuzlugun bakisi altinda özgürce tanimayi bize teklif eden birininfelsefesini herhangi bir sekilde yorumlamak mümkün mü Belki Etikanin bes bölümü bir draminbes perdesine benzetilebilir. Ilk iki bölümde geometrik bir sirayla kavramlar tanimlanir, düzenlenirve birbirleriyle iliskileri gösterilerek, klasik felsefenin temel akil yürütmeleriyle perde acilir Tanri,insan, tabiat, ruh ve beden... Önermelerden sonra gelen notlar, kanitlama ve aciklamalarladüsünceler pekistirilir. Ücüncü bölümde Smuhtemelen Spinozayi günümüze ulastiran ve Etikayibasucu bir kitap kilan Duygularin Tanimlanisi bölümüne gecilir. Sevinc, keder, kin, gurur, alay,hor görme, haset dolu insanlar, yüce gönüllülük, arzu ve hazlar vb. bircok iyi ve kötü duyguarasinda yasadigimiz dünyanin hakiki özü betimlenir. Dördüncü ve besinci bölümler, insani gücsüzkilan edilgin pasif kilan duygulanislar passion, sonsuz akil ve özgürlük üzerinedir.Etika, özetle, tüm güclükler ve ruhsal dalgalanislar kararsizliklar arasinda yürüdügümüz yolun nekadar zahmetli oldugunu defalarca hatirlatir fakat yalnizca aklin rehberliginde erdemeulasabilecegimizi de bize ögütler.Gözden gecirilmis 13 basimini sundugumuz Etikanin bu ilk cevirisi, Spinozanin hic tükenmeyennesesine ortak olma cagrisidir.