Doganin Düzeni

DHolbach, bu yapitinda insani hem kendi türüyle hem de din adamlarinin düsselligince mevcut oldugu varsayilan tinsel varliklarla olan iliskileriyle irdeliyor; bos inanclari, bagnazligi ve hosgörüsüzlügün yanilgilari ve kötü sonuclarinin kaynagina iniyor; ari bir ahlaki yücelterek, icinde bulundugumuz toplumda mutluluk ve huzurla yasayabilmemiz icin incelikli, hosgörülü, yardimsever olmamizi ögütlüyor. DHolbacha göre, insanin mutsuzlugunun temel nedeni, cocukluktan baslayarak aktarilmis önyargilar ile dogaya iliskin bilgisizligidir. Dogayi tanimayan insan karanlik düslemlerin ardina düser. Birtakim askin varliklarin düslemlerinden yardim umar. Doganin dogru yolunu bilmediginden dogru yoldan sapar. Papazlar ve tiranlar kendi cikarlari icin bu bilgisizligi kullanirlar. Aklinin bilincinde olmayan ve degerini bilmeyen insan bu cikar gruplarinin zincirleriyle bagli bir yasama saplanip kalir olur. Her türden teoloji bu yalanlari insanlar arasinda yaymaktadir ve bunlardan tümden kurtulmak gerekir. Bunun yolu da insanlarin dogayi taniyarak kendi akillarinin degerini bilmeyi ve saygi duymayi ögrenmeleri, cesur olmalari ve askin düslemlerle oyalanmak yerine dogruluk, iyilik ve baris sevgisinin ardindan gitmeleridir; cünkü, ahlaktan baska gercek din yoktur. ... DHolbach diyor ki kisaca, bos inancla bos bos bakma; akilla, bilimle, erdemle dol da öyle bak kendine ve dünyaya.... Elinizdeki ceviri Le Systme de la Natureün bütün halinde ilk cevirisidir. Cevirmenin sunus yazisindan