Damolla Alimcan el-Barudi Tercüme-i Hali

Yusuf Akcuranin fazla bilinmeyen eserlerinden biri olan Damolla limcan el-Barud, hem Akcura külliyatinin hem de Türkistan Aydinlanmasi Kitapliginin bir parcasi olarak kabul edilebilir. Kazanli bir egitimci, mükemmel bir medrese tahsili almis, eski kültüre vakif yenilik taraftari aydin bir din adami olan limcan Barud, Yusuf Akcuranin, Paristeki egitimini tamamlayip Kazana döndügü siralarda din reform hareketlerine ilgi duyarak Kuzey Türklügünde bunun karsiligini aradigi bir dönemde, kurdugu modern medresesiyle onun karsisina cikmistir. Muallimlik görevine Barudnin medresesinde baslayan Akcura, Rusya Müslümanlarinin din müceddidi olarak gördügü Barudye büyük hayranlik duyuyor, onu büyük bir mektebin önderi sayiyordu. Akcura, onun medresede gerceklestirdigi yenilikleri sadece bir egitim reformu olarak degil, din reform hareketinin bir tezahürü olarak görüyordu. Dolayisiyla, böyle bir sahsiyetin nasil yetistigi, hangi asamalardan gecerek bu noktaya geldigi hususu Akcuranin merakini cekiyordu. Akcura, Barudnin entelektüel serüvenini tespit edebilmek icin kendisiyle defalarca görüsmüs, onun tuttugu notlardan yararlanmis ve neticede, biyografi yazimi sahasinda ilginc ve önemli bir numune ortaya koymustur. Akcuranin bu eseri sadece Barudnin hayati hakkinda degil, yüzyillardir Rusya Müslümanlarinin egitim hayatinda merkez bir yer isgal eden Buhara medreselerindeki ders usulleri ve talebelerin egitim hayati hakkinda cok önemli veriler sunmustur. Kitabi, Prof. Dr. Ahmet Kanliderenin Barud hakkinda kaleme aldigi tamamlayici biyografi ve bibliyografya calismasiyla birlikte sunuyoruz.