Borgesle Gizemli Bir Yolculuk

Borgesle Gizemli Bir Yolculuk Mustafa Bülent Gündogmus Bir cümlesinde bile farkli alemlere dalabilen Borgesin yasam öyküsü de yazdigi öyküler de benzersizdir. Düssel Varliklar Kitabinin 1967 tarihli önsözünde, kitabin okunurken, bir cicek dürbününün durmadan degisen desenleriyle oynar gibi sayfalarda rastgele dolasilmasini önererek eserini adeta bir desene benzetir. Belli bir soyutlama düzeyinde söyleyebiliriz ki, Borgesin hemen hemen tüm öyküleri ve hatta denemeleri kendi icinde bir desen olustururlar. Bu deseni kendilerini farkli ölcülerde tekrarlayan motifler anlamina gelen fraktal kavramiyla aciklamak ilginctir. Fraktallarin gücü görünürde birbirleriyle iliskili olmayan olaylar arasinda garip bir bag oldugunu göstermelerinden gelir ve fraktal yapilar basit fikirlerden baslayarak karmasik yapilar kurmaya izin verir. Örnegin Bellek Funeste hemen her seyi unutan, ama zamani her an dogru olarak bilebilen kronometre Ireneo Funes, sakin ve rüya gibi bir yasam sürerken attan düsüp bayildiktan sonra kendine geldiginde yatagina civilenerek gördügü ve duydugu hicbir seyi unutamayan beyni cöp yiginina dönmüs tuhaf bir insan oluverir. Yollari Catallanan Bahcede bir casusluk öyküsü okumaya baslariz, ancak bir süre sonra zaman catallanir ve paralel evrenlere gecilir. Alefte yer ve göklerdeki her seyi icerecek bir siir yazma sevdasi, okuru tüm zamanlarin bir noktada kesistigi Kairosa götürür. Iste böyle, kelebek etkisi göstererek beklenmedik bicimde gelisen öyküler karmasiklasarak fraktal bir desen olustururlar....