Bir Cocugun Istanbul Hatiralari 1901-1913

Yeni bir yüzyilin basinda Bogazicinde hayata gözlerini acma ve cocuklugun gamsiz yillarini payitahtin orta yerinde gecirme ayricaligi, yazmaya meyilli her insan icin bulunmaz bir nimet olmali. Bulgar gazeteci ve hatirat yazari Hristo Brizitsov, bir dini kurumun yayin organi olan gazetede calisan bir babanin oglu olarak Ortaköyde dünyaya geldi 1901, daha sonra da Cadde-i Kebir Istiklal Caddesi üzerindeki Rumeli Handa Balkanli, batili, modern ve milli oldugu kadar Levanten, dogulu, geleneksel ve kozmopolit olan bir ortamda buldu kendini. Hristonun cocuklugu ve ilkokul ögrenciligi Ikinci Mesrutiyet, Birinci ve Ikinci Balkan Savaslari gibi sarsici olaylarin yasandigi bir döneme denk geldi. Ikinci Balkan Savasindan sonra dogdugu sehirden ayrilarak ailesiyle yerlestigi Sofyada baba meslegini sürdürmeye karar kildi. 1930lara gelindiginde ülkesinin seckin gazetelerinde genel yayin yönetmenligine yükselmisti, basin alaninda bircok yenilige imza atti. Eylül 1944te iktidari ele geciren yeni rejimin hismina ugradi ve idam edilmekten bir tesadüf sonucunda kurtuldu; carptirildigi ömür boyu hapis cezasinin dokuz yilini cekti, uzunca bir zaman yazmasi yasaklandi. Yazmaya izin verildiginde de, 1980deki vefatina kadar büyük bir üretkenlik sergileyerek hatirat agirlikli eserler kaleme aldi. En sevdigi ve tekrar tekrar dönerek yeniden ve farkli acilardan ele aldigi konu, dogdugu ve cocuklugun altin cagini gecirdigi Istanbul ve özelde Ortaköy ve Pera oldu. Yaza yaza bitiremedigi Istanbulu odagina alan eserleri büyük ilgi gördü ve yüksek tirajli yeni baskilara ulasti. Bellegin, yillar gectikce daha da derinlesen dipsiz kuyusundan kazdigi yeni hatira katmanlarindan olusan bu eserler arasinda Bir Cocugun Istanbul Hatiralari ilk sirayi aldi. Eser, cocuk algisinin narin ve yapmaciksiz anlatimiyla payitahtin 20 yüzyil baslarindaki halini canlandirmamiza, havasini teneffüs etmemize ve yeniden yasamamiza keyifli bir vesile sunuyor. Eseri dilimize kazandiran Prof. Dr. Hüseyin Mevsim, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Cografya Fakültesi Bulgar Dili ve Edebiyati Anabilim Dalinda ögretim üyesi.