Bir Aydinin Günlügü - Gözaltinda 170 Gün

Askeri müdahalelerin sadece hedefledikleri kitlelerin degil, pek cok masum insanin yasaminda ne derin yaralar actigini bire bir yasayarak anlatan kitaplarin sayisi -hele Türkiyede- hic de az degildir. Ama merhum Turhan Dilligilin 27 Mayis 1960 tarihli ihtilalin ardindan yasadiklarini anlatan GÖZALTINDA 170 GÜN BIR AYDININ GÜNLÜÜ kadar yasanmislari icten ve dogruca anlatan kitap cok azdir. O nedenle bu kitap, merhum Dilligil gibi iyi bir gazetecinin Yassiada ve Balmumcuda, kendi deyimiyle gözaltinda yasadiklarinin düz bir kristal aynadaki görüntülerinden olusuyor. Kendisini gözaltinda saymasi bosuna degil. Cünkü hicbir suclama olmadan ve hakkinda bir iddianame dahi hazirlanmadan 170 gün süreyle özgürlügünden mahrum edilmis, önce Yassiadada sert ve acimasiz kisiligiyle taninan Komutan Yarbay Tarik Güryayin kati disiplini altinda kalmis. Sonra, Demokrat Parti iktidari sorumlulari hakkinda ilk durusmalarin basladigi 1 Ekim 1960 gününden tam 12 gün sonra 1213 Ekim 1960 gecesi Besiktastaki Balmumcu Garnizonuna nakledilmis. Gözaltinda tutulmasi burada da tam iki ay devam etmis. En önemlisi, Dilligil gün be gün tuttugu bu notlari Tarik Güryay emrindeki ekiplerin yaptiklari titiz aramalardan kurtarip o dönemde yasananlari ögrenmek isteyenlerin istifadesine ulastirmis. Turhan Dilligil aslinda sadece gözaltinda tutulmakla kalmamis, Yassiada ve Balmumcudaki günlerini iyi bir gazeteci olarak gecirmis. Aksi olsaydi, günlüklerinden ne bu kadar ictenlikle ve ne de bu kadar akici yazilmis bir kitap cikabilirdi. Yassiadada tutuklu kalanlarin gördükleri muameleleri, o dönemin DPli ileri gelenlerinin endiselerini, sik sik uydurulan Su tarihte serbest birakilacagiz türü laflarin yarattigi heyecanlari, gözaltinda gecen günlerin dogurdugu sorunlari, tutuklularin endise ve kaygilarini, kendi aralarindaki görüs ayriliklarini ve kavgalarini, Eski Cumhurbaskani Celal Bayar ve Basbakan Adnan Menderes hakkindaki degerlendirmelerini merak eden herkesin bir solukta okuyacagi bu kitabi bizlere kazandiran Dilligilin kizi, Cambridge Üniversitesi eski ögretim üyesi Dr. Arin Dilligil Bayraktaroglunu kutluyorum. Oktay Eksi